Zespół dworski w Przegini Narodowej

Dworek Matejkówka
	nr rej. A-444/M z 26.07.1993
Państwo	Polska
Miejscowość	Przeginia Narodowa
Typ budynku	dworek
Ukończenie budowy	1833
Ważniejsze przebudowy	1910
	Położenie na mapie gminy Czernichów Dworek Matejkówka
	Położenie na mapie Polski Dworek Matejkówka
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Dworek Matejkówka
	Położenie na mapie powiatu krakowskiego Dworek Matejkówka
	50°00′38,5″N 19°39′34,0″E/50,010694 19,659444
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zespół dworski – zabytkowy zespół dworski, znajdujący się w Przegini Narodowej, w gminie Czernichów, w powiecie krakowskim.

Obiekt wraz z parkiem i stawem, został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.

Historia

Lokacja wsi Przeginia datowana jest na rok 1276. Później doszło do podziału wsi. Przeginia Duchowna należała do benedyktynów z Tyńca, a następnie do kanoników laterańskich z Krakowa. Druga część miejscowości (późniejsza Przeginia Narodowa) pozostała w rękach prywatnych. W XV wieku właścicielem był Henryk Ligęza. W 1440 roku majątek należał do Żegoty z Gumienic a następnie do Jana Skawińskiego. Pod koniec XVIII wieku późniejsza Przeginia Narodowa była własnością królewską, w poł. XIX wieku była w posiadaniu rządu austriackiego, a następnie w 1880 roku należała do Towarzystwa Rolniczego w Krakowie. Na początku XX wieku cała Przeginia należała do kapituły krakowskiej^[2]. Po przebudowie w 1910 roku dworek zwany „Matejkówką”, stanowił własność rodziny Jana Matejki. W okresie drugiej wojny światowej w dworze mieściła się komora celna na granicy Generalnej Guberni. Po wojnie majątek został przejęty przez Państwowy Fundusz Ziemi – w budynku dworskim umieszczono szkołę^[3]. Obecnie w obiekcie znajduje się siedziba Stowarzyszenia Kobiet w Przegini Narodowej, oraz filia Biblioteki Gminnego Ośrodka Kultury^[4].

Architektura

Dworek został wybudowany w latach 1830–1833^[5]. Pierwotnie był to budynek parterowy, wysoko podpiwniczony. Około 1910 dworek rozbudowano od strony południowo–zachodniej. Powstał wtedy duży narożny podcień i szerokie schody prowadzące do nowego wejścia. Obiekt nakryto trójpołaciowym dachem. Pozostały resztki dawnego parku.

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. małopolskiego. [dostęp 2013-03-24 s. 27].
↑ Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o., 2012, s. 52. ISBN 978-837510-597-1.
↑ dworymalopolski.pl. [dostęp 2014-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)].
↑ Informator Turystyczny. Jura. [dostęp 2013-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-31)].
↑ Portal eksploratorzy.

[Rejestr_zabytków_nieruchomych-1] Rejestr zabytków nieruchomych woj. małopolskiego. [dostęp 2013-03-24 s. 27].

[Libicki2012-s358-2] Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o., 2012, s. 52. ISBN 978-837510-597-1.

[dworymalopolski-3] worymalopolski.pl. [dostęp 2014-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)].

[Jura-4] Informator Turystyczny. Jura. [dostęp 2013-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-31)].

[Portal_eksploratorzy-5] Portal eksploratorzy.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]